2. Złota legenda

W tych okrutnych czasach, prawdopodobnie w III wieku, w Rzymie, w zamożnej, patrycjuszowskiej rodzinie urodziła się dziewczynka, której dano na imię Cecylia. Dziś nie posiadamy wielu historycznie udokumentowanych informacji o niej. A te, którymi dysponujemy, można znaleźć przede wszystkim w świadectwie jej męczeństwa pochodzącym z V wieku, które w formie rękopisów w kilku wersjach rozprzestrzeniało historię tej męczennicy w Europie. Posiadamy też zapisy tekstów liturgicznych przeznaczonych na wspomnienie świętej, z których wyłania się rys jej życia i męczeństwa, a także słynną Złotą legendę (Legenda aurea) z drugiej połowy XIII wieku autorstwa Jacopa da Voragine - włoskiego dominikanina i biskupa Genui.

To dzieło schyłku średniowiecza, niezwykle popularne i szeroko rozpowszechniane przez długi czas, zawiera zbiór żywotów świętych i opowiadań apokryficznych. Należy jednak traktować je przede wszystkim w kategoriach dzieła literackiego, będącego wyrazem średniowiecznej pobożności, a nie jako źródło faktów o opisywanych postaciach historycznych. Niemniej jednak właśnie dzięki swej barwności i oddziaływaniu na wyobraźnię i duchowość czytelnika dzieło stało się inspiracją dla wielu twórców wizerunków świętych.

za: Julia Palacz, Święta Cecylia, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2017.